Γεωγραφική θέση
Ο νομός Γρεβενών καταλαμβάνει το νοτιοδυτικό τμήμα της Δυτικής Μακεδονίας. Συνορεύει βορειοανατολικά με το νομό Κοζάνης, ανατολικά με τους νομούς Κοζάνης και Λάρισας, νότια με το νομό Τρικάλων, νοτιοδυτικά και δυτικά με το νομό Ιωαννίνων και βορειοδυτικά με το νομό Καστοριάς.
Η έκτασή του είναι 2.291 τ.χλμ. Το έδαφος του νομού είναι στο σύνολό του ορεινό και ημιορεινό (85%περίπου). Το ανάγλυφό του διαμορφώνεται από πολλές κορυφές του Βούρινου, των Καμβουνίων, των Χασίων και της Βόρειας Πίνδου όπου και βρίσκονται οι ψηλότερες κορυφές του νομού. Η οροσειρά εκτείνεται στο δυτικό τμήμα του νομού και αποτελεί ένα αδιαπέραστο τείχος, που δυσχεραίνει την επικοινωνία με την ‘Ηπειρο.
Οι κορυφές Βασιλίτσα (2.249 μ.), Βούζιο (2.239 μ.), Αφτιά (2.005 μ.), Φλέγκα (2.158 μ.), Μαυροβούνι (2.050 μ.) και Μηλέα (2.160 μ.) υψώνονται στα όρια του νομού με το νομό Ιωαννίνων, ενώ οι κορυφές Κίρκουρη (1.860 μ.), Σκούρτζα (1. 799 μ.), ‘Ορλιακας (1.433 μ.), Αυγό (2.177 μ.), Πυροστιά (1.860 μ.) κ.ά. βρίσκονται ολοκληρωτικά στο έδαφος του νομού.
Τα Χάσια, βουνά χαμηλά, με ομαλές από τη διάβρωση κορυφές, χωρίζουν το νομό Γρεβενών από το νομό Τρικάλων. Τα Καμβούνια κατέχουν το βορειοανατολικό τμήμα του νομού, με ψηλότερες κορυφές τις Βουνάσα (1.615 μ.), Μαυρολίθαρα (1.363 μ.), Προφήτης Ηλίας Λουτρού (1.055 μ.) βόρεια της Δεσκάτης, Τρέτιμος (1.093 μ.) και Τσιότινα (933 μ.), νότια της Δεσκάτης.
Στο νοτιοδυτικό άκρο του νομού στα όρια με το νομό Τρικάλων υψώνεται το βουνό Μετερίζια (1.381 μ.). Στο νομό υπάρχουν λίγες πεδινές εκτάσεις.
Μία από αυτές είναι και η ψηλή λεκάνη των Γρεβενών. Περικλείεται από τα παραπάνω βουνά και είναι ανοιχτή μόνο στο Βορρά προς την επαρχία Βοϊου του νομού Κοζάνης. Άλλες μικρές πεδιάδες είναι αυτές του Καρπερού, της Δήμητρας, της Κατάκαλης, της Παλιουριάς.
Τα νερά του νομού αποστραγγίζονται από τον Αλιόκμονα και τους παραποτάμους του. Ο Αλιάκμονας εισέρχεται στο νομό από τα Βόρια, από την περιοχή της Σιάτιστας του νομού Κοζάνης. Διασχίζει τη δασώδη λεκάνη των Γρεβενών ανατολικά της πόλης και δέχεται τα νερά της Β. Πίνδου από τους δεξιούς παραποτάμους του κυρίως. Σημαντικότεροι απ’ αυτούς είναι ο Γρεβενιώτικος ή Γρεβενίτης ή Γρεβενιώτικο ποτάμι, που διασχίζει την πόλη, ο Βενέτικος (ο μεγαλύτερος παραπόταμος) που διέρχεται νότια των Γρεβενών και ο Σταυροπόταμος.
Στο δυτικό άκρο του νομού και μέσα από τον κορμό της Β. Πίνδου πηγάζει ο ποταμός Αώος. Ο Νομός Γρεβενών θεωρείται μία από τις πιο κρύες κλιματολογικά περιοχές της Ελλάδας.
Τα Γρεβενά βρίσκονται στο κέντρο σχεδόν του νομού και έχουν ακτινωτούς οδικούς άξονες επικοινωνίας με Κοζάνη, Λάρισα, Τρίκαλα και Γιάννενα. Η πόλη των Γρεβενών είναι χτισμένη σε υψ. 534 μ. ανατολικά της Β. Πίνδου, στις όχθες του Γρεβενίτη, παραπόταμου του Αλιάκμονα.
Γεωγραφική αρμοδιότητα
Σύμφωνα με το Ν. 3852/2010 (ΦΕΚ 87/7-6-2010 τ.Α’) περί “Νέας Αρχιτεκτονικής της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης − Πρόγραμμα Καλλικράτης”, ο Νομός Γρεβενών αποτελείται από το Δήμο Γρεβενών, με έδρα τα Γρεβενά και το Δήμο Δεσκάτης με έδρα τη Δεσκάτη.
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΡΕΒΕΝΩΝ
- ΔΗΜΟΣ ΓΡΕΒΕΝΩΝ
- ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΒΔΕΛΛΑΣ
- Τοπική Κοινότητα Αβδέλλας
- ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ
- Τοπική Κοινότητα Αγίου Κοσμά
- Τοπική Κοινότητα Δασυλλίου
- Τοπική Κοινότητα Καληράχης
- Τοπική Κοινότητα Καλλονής
- Τοπική Κοινότητα Κυδωνιών
- Τοπική Κοινότητα Κυπαρισσίου
- Τοπική Κοινότητα Μεγάρου
- Τοπική Κοινότητα Οροπεδίου
- Τοπική Κοινότητα Τρικόρφου
- ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΒΕΝΤΖΙΟΥ
- Τοπική Κοινότητα Εξάρχου
- Τοπική Κοινότητα Κέντρου
- Τοπική Κοινότητα Κνίδης
- Τοπική Κοινότητα Παλαιοχωρίου
- Τοπική Κοινότητα Ποντινής
- Τοπική Κοινότητα Πυλωρών
- Τοπική Κοινότητα Σαρακήνας
- ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΟΡΓΙΑΝΗΣ
- Τοπική Κοινότητα Καλλιθέας
- Τοπική Κοινότητα Κηπουρείου
- Τοπική Κοινότητα Κρανέας
- Τοπική Κοινότητα Μικρολιβάδου
- Τοπική Κοινότητα Πηγαδίτσης
- Τοπική Κοινότητα Σιταρά
- ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΓΡΕΒΕΝΩΝ
- Δημοτική Κοινότητα Γρεβενών
- Τοπική Κοινότητα Αγίων Θεοδώρων
- Τοπική Κοινότητα Αμυγδαλεών
- Τοπική Κοινότητα Βατολάκκου
- Τοπική Κοινότητα Ελάτου
- Τοπική Κοινότητα Ελευθέρου
- Τοπική Κοινότητα Καλοχίου
- Τοπική Κοινότητα Κυρακαλής
- Τοπική Κοινότητα Μεγάλου Σειρηνίου
- Τοπική Κοινότητα Μυρσίνης
- Τοπική Κοινότητα Ροδιάς
- Τοπική Κοινότητα Συνδένδρου
- Τοπική Κοινότητα Φελλίου
- ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΟΤΣΙΚΟΥ
- Τοπική Κοινότητα Δοτσικού
- ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΗΡΑΚΛΕΩΤΩΝ
- Τοπική Κοινότητα Αγίου Γεωργίου
- Τοπική Κοινότητα Αηδονίων
- Τοπική Κοινότητα Κιβωτού
- Τοπική Κοινότητα Κληματακίου
- Τοπική Κοινότητα Μηλέας
- Τοπική Κοινότητα Πολυδένδρου
- Τοπική Κοινότητα Ταξιάρχου
- ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΖΙΑΚΑ
- Τοπική Κοινότητα Αλατόπετρας
- Τοπική Κοινότητα Αναβρυτών
- Τοπική Κοινότητα Ζάκα
- Τοπική Κοινότητα Κοσματίου
- Τοπική Κοινότητα Λάβδα
- Τοπική Κοινότητα Μαυραναίων
- Τοπική Κοινότητα Μοναχιτίου
- Τοπική Κοινότητα Πανοράματος
- Τοπική Κοινότητα Πολυνερίου
- Τοπική Κοινότητα Προσβόρρου
- Τοπική Κοινότητα Σπηλαίου
- Τοπική Κοινότητα Τρικώμου
- ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΕΣΟΛΟΥΡΙΟΥ
- Τοπική Κοινότητα Μεσολουρίου
- ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΕΡΙΒΟΛΙΟΥ
- Τοπική Κοινότητα Περιβολίου
- ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΑΜΑΡΙΝΑΣ
- Τοπική Κοινότητα Σαμαρίνας
- ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΜΙΞΗΣ
- Τοπική Κοινότητα Σμίξης
- ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΦΙΛΙΠΠΑΙΩΝ
- Τοπική Κοινότητα Φιλιππαίων
- ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΒΔΕΛΛΑΣ
- ΔΗΜΟΣ ΔΕΣΚΑΤΗΣ
- ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΕΣΚΑΤΗΣ
- Δημοτική Κοινότητα Δεσκάτης
- Τοπική Κοινότητα Δασοχωρίου
- Τοπική Κοινότητα Παλιουριάς
- Τοπική Κοινότητα Παναγίας
- Τοπική Κοινότητα Παρασκευής
- ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΧΑΣΙΩΝ
- Τοπική Κοινότητα Καρπερού
- Τοπική Κοινότητα Κατάκαλης
- Τοπική Κοινότητα Τρικοκκιάς
- ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΔΕΣΚΑΤΗΣ
Βάσει των αποτελεσμάτων της απογραφής του 2011, ο πληθυσμός του Δήμου Γρεβενών ήταν 25.620 κατοίκους, ενώ στο Δήμο Δεσκάτης κατοικούν 5.870 άτομα.
Στοιχεία απογραφής 2011 για τον πληθυσμό της Π.Ε. Γρεβενών, από την ΕΛΣΤΑΤ.
Τα στοιχεία της απογραφής πληθυσμού της Περιφερειακής Ενότητας Γρεβενών το 2021 φαίνονται στην ακόλουθη εικόνα:
