Αποκατάσταση και αντισεισμική προστασία Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Μεγάλη Παναγιά) Σαμαρίνας
Ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας Γεώργιος Κασαπίδης
Αποφασίζει την τροποποίηση της Πράξης «”Αποκατάσταση και αντισεισμική προστασία του Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Μεγάλη Παναγιά) Σαμαρίνας, Κοινότητα Σαμαρίνας, Νομού Γρεβενών”» στον Άξονα Προτεραιότητας «Διαφύλαξη και προστασία του περιβάλλοντος και προώθηση της αποδοτικότητας των πόρων» του Ε.Π. «Δυτική Μακεδονία».
Ο Ιερός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου « Μεγάλη Παναγιά» βρίσκεται εντός του οικισμού της Σαμαρίνας Γρεβενών και είναι κηρυγμένος ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο ( Φ.Ε.Κ. 35/Β/02,02,1962)
Στο ναό παρουσιάζονται σοβαρές βλάβες στον φέροντα οργανισμό του, που προκύπτουν από τις καθιζήσεις και τη στροφή και μετατόπιση των επί μέρους φερόντων συστημάτων του μνημείου ( τοιχοποιίες, στέγη, τόξα), ιδίως στην περιοχή του ιερού. Το προεξέχων γενεσιουργό αίτιο των αστοχιών αυτών είναι η αστάθεια του εδάφους θεμελίωσης του μνημείου, λόγω της κυκλοφορίας του υπόγειου νερού σε αυτό, με διεύθυνση από τη Δύση προς την Ανατολή.
Το 2016 διαπιστώθηκε η επιδείνωση της κατάστασης διατήρησης του μνημείου ( διεύρυνση υφιστάμενων ρηγματώσεων) και κρίθηκε από τη ΔΑΒΜΜ, απαραίτητη η λήψη άμεσων μέτρων προστασίας για την αποφυγή της καταστροφής του. Για το σκοπό αυτόκατασκευάστηκε προσωρινή αντιστήριξη του ανατολικού τοίχου εξωτερικά και προσωρινή υποστύλωση των δύο έντονα μετακινημένων τόξων στο χώρο του Ιερού, με ζεύξη τους μέσω ικριωμάτων υποστήλωσης.
Η επιλέξιμη δημόσια δαπάνη ανέρχεται σε 2.886.215,25 €
ΥΠΟΕΡΓΟ 1
Στο προτεινόμενο υποέργο περιλαμβάνονται εργασίες στερέωσης και αντισεισμικής προστασίας του ναού. Συγκεκριμένα:
Καταγραφή αποσυναρμολόγηση και φωτογραφική τεκμηρίωση των φορητών κειμηλίων (στασίδια, αναλόγια, θρόνοι, προσκυνητάρια, εικόνες, κ.λ.π.) και του τέμπλου του παρεκκλησίου, μεταφορά και φύλαξη παρουσία συντηρητή και σε συνεργασία με την Υπηρεσία, επιμελής κάλυψη του Άμβωνα και του Τέμπλου για την προστασίας τους, αποξήλωση και απομάκρυνση του συστήματος θέρμανσης από το Γυναικωνίτη, αποξήλωση με προσοχή όλων των δικτύων ηλεκτρικού ρεύματος, μικροφωνικής εγκατάστασης και συναγερμού, προληπτική στερέωση τοιχογραφιών, κατασκευή μεταλλικού προστατευτικού στεγάστρου, στερέωση των λιθοδομών της ανωδομής του Ναού με την κατασκευή αρμολογημάτων, λιθοσυραφών και την εφαρμογή υδραυλικών ενεμάτων, ανακατασκευή των δύο κατακρημνισμένων τμημάτων των τόξων του Ιερού, αποξήλωση των δυο υποστηλωμάτων οπλισμένου σκυροδέματος στα τόξα του Ιερού, τοποθέτηση του συστήματος των μεταλλικών ελκυστήρων και ενίσχυση των υφιστάμενων ξύλινων με μεταλλικά ελάσματα καιμεταλλικές ντίζες, αποξήλωση του πλακόστρωτου δαπέδου του Κυρίως Ναού και του Ιερού μεταφορά και φύλαξη παρουσία συντηρητή και σε συνεργασία με την Υπηρεσία, αποξήλωση όλων των πλακών οπλισμένου σκυροδέματος, αποξήλωση όλων των νεότερων δαπεδοστρώσεων (γυναικωνίτη, νότιας και δυτικής στοάς, παρεκκλησίου, αποθήκης), αποξήλωση με αδιατάρακτη κοπή των χαλινών θεμελίωσης της Βόρειας και Νότιας πλευράς και του εγκάρσιου θεμελίου μπροστά από το τέμπλο, εκσκαφή δυτικά του ναού και διαμόρφωση του χώρου, ενίσχυση της τοιχοποιίας θεμελίωσης, διάνοιξη οπών εξωτερικά περιμετρικά του ναού και κατασκευή συστήματος πασσάλων για την ενίσχυση της θεμελίωσης, κατασκευή του δικτύου υποθεμελίωσης εσωτερικά του ναού και σύνδεσή του με τους πασσάλους, κατασκευή περιμετρικού δικτύου αποστράγγισης, πλήρωση των κενών με θραυστό υλικό και τοποθέτηση της δαπεδόστρωσης στο κυρίως Ναό και το Ιερό, αποξήλωση των στεγών, αποξήλωση με αδιατάρακτη κοπή του σενάζ οπλισμένου σκυροδέματος και κατασκευή νέου, κατασκευή νέας στέγης και κάλυψή της με μαυρόπλακες, κατασκευή νέων λίθινων πλακοστρώσεων (γυναικωνίτη, Νότια και δυτική στοά, παρεκκλήσι, αποθήκη), κατασκευή Η/Μ εγκαταστάσεων θέρμανσης και ηλεκτροδότησης ναού, επανατοποθέτηση των
φορητών κειμηλίων εντός του ναού, διαμόρφωση περιβάλλοντα χώρου, φυτεύσεις με βαθύρριζα υδρόφιλα δέντρα.
ΥΠΟΕΡΓΟ 2
Το προτεινόμενο υποέργο έχει υποστηρικτικό ρόλο στο κυρίως έργο και περιλαμβάνει εργασίες εκσκαφών, αρχαιολογικής έρευνας, αντιστήριξη, αποκατάστασης χώρου, διερευνήσεις στις θέσεις δομικών επεμβάσεων εσωτερικά της τοιχοποιίας, τοποθέτησης πινακίδων εκτέλεσής του και συγκράτησης επιχώσεων.
ΥΠΟΕΡΓΟ 3
Το προτεινόμενο υποέργο περιλαμβάνει εργασίες συντήρησης των τοιχογραφιών, του ξυλόγλυπτου τέμπλου, της ξύλινης οροφής, των κινητών και μεταλλικών στοιχείων, του δαπέδου και του λίθινου διακόσμου του ναού (ΣΥΝΗΜΜΕΝΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΥΠΟΕΡΓΟΥ 3).
Ο ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ Π.Ε. ΓΡΕΒΕΝΩΝ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΓΙΑΤΣΙΟΣ